Động lực nội tại là hành động làm một việc gì đó mà không có bất kỳ phần thưởng rõ ràng nào bên ngoài. Bạn làm điều đó vì sự hài lòng hoặc thích thú của bản thân, hơn là vì động cơ hoặc áp lực bên ngoài để làm điều đó, chẳng hạn như phần thưởng hoặc thời hạn.

Một ví dụ về động lực nội tại là đọc sách vì bạn thích đọc và quan tâm đến câu chuyện hoặc chủ đề, thay vì đọc vì bạn phải viết báo cáo về nó để vượt qua một lớp học. Có nhiều cách để làm cho các nhiệm vụ có động cơ thúc đẩy hơn và hãy để ezCareMe bật mí cho bạn thông qua bài viết này nhé.

Lý thuyết “Động lực nội tại”

Đã có một số lý thuyết khác nhau được đề ra để giải thích động lực nội tại và cách thức hoạt động của nó. Một số chuyên gia tin rằng mọi hành vi đều được thúc đẩy bởi phần thưởng, hoặc mục tiêu cụ thể, chẳng hạn như bạn chăm chỉ đi làm vì tiền bạc, địa vị hoặc thức ăn. Đối với các hành vi có động cơ nội tại, phần thưởng được cho là chính là khoảng thời gian vui vẻ, thoải mái khi tham gia hoạt động đó.

Lý thuyết được công nhận nhiều nhất trước hết dựa trên nhu cầu và động lực của con người. Đói, khát và tình dục là những nhu cầu sinh học mà chúng ta buộc phải theo đuổi để sống và khỏe mạnh. Cũng giống như những nhu cầu sinh học này, con người cũng có những nhu cầu tâm lý phải được thỏa mãn để phát triển và có một đời sống hạnh phúc. Chúng bao gồm nhu cầu về năng lực, quyền tự chủ và sự gắn bó.

Cùng với việc thỏa mãn những nhu cầu tâm lý cơ bản này, động lực nội tại cũng liên quan đến việc tìm kiếm và tham gia vào các hoạt động mà chúng ta thấy thách thức, thú vị và đạt được những giá trị tinh thần bổ ích mà không hề có liên hệ bất kỳ với phần thưởng bên ngoài nào.

Nội động lực so với ngoại động lực

Giống như tên gọi của nó, nội động lực đến từ bên trong, trong khi ngoại động lực phát sinh từ bên ngoài. Khi bạn có động lực nội tại, bạn tham gia vào một hoạt động chỉ vì bạn thích nó và nhận được sự hài lòng, thoả mãn từ nó.

Khi bạn được thúc đẩy từ bên ngoài, bạn sẽ cố gắng làm điều gì đó để đạt được phần thưởng. Điều này có thể có nghĩa là nhận lại một thứ gì đó, chẳng hạn như tiền, hoặc tránh gặp rắc rối, chẳng hạn như mất việc.

Ví dụ về động lực nội tại

Bạn có thể đã trải qua những ví dụ về động lực nội tại trong suốt cuộc đời của mình mà không cần suy nghĩ nhiều về nó.

Một số ví dụ về động lực nội tại là:

• Tham gia một môn thể thao vì nó thú vị và bạn thích nó hơn là tham gia để giành giải thưởng
• Học một ngôn ngữ mới vì bạn thích trải nghiệm những điều mới, không phải vì công việc của bạn yêu cầu điều đó
• Dành thời gian với ai đó vì bạn thích bầu bạn với họ chứ không phải vì họ có thể nâng cao vị thế xã hội của bạn
• Chạy vì bạn cảm thấy thư giãn hoặc đang cố gắng đánh bại kỷ lục cá nhân chứ không phải để giành chiến thắng trong một cuộc thi
• Đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn trong công việc vì bạn thích được thử thách và cảm thấy mình đã hoàn thành công việc, hơn là để được tăng lương hoặc thăng chức
• Vẽ một bức tranh vì bạn cảm thấy bình tĩnh và hạnh phúc khi vẽ hơn là bán tác phẩm nghệ thuật của mình để kiếm tiền

Các yếu tố tạo nên động lực nội tại

Mọi người đều khác nhau và điều đó bao gồm những gì thúc đẩy bạn và quan điểm của bạn về phần thưởng hoặc mục tiêu của một hành động. Một số người sẽ nhận thấy có nội động lực hơn bởi một nhiệm vụ trong khi một người khác nhìn nhận hoạt động tương tự ở khía cạnh ngoại động lực.

Cả hai đều có thể hiệu quả, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng phần thưởng vật chất nên được sử dụng một cách tiết kiệm vì nó có thể làm suy yếu động lực bên trong khi được sử dụng trong một số tình huống nhất định hoặc được sử dụng quá thường xuyên. Phần thưởng có thể mất giá trị khi bạn thưởng cho hành vi vốn đã là động cơ thúc đẩy. Một số người cũng coi động cơ bên ngoài là ép buộc hoặc mua chuộc. Mặc dù các chuyên gia còn bất đồng về việc phần thưởng bên ngoài có tác động tích cực hay tiêu cực đến động lực bên trong, nhưng một nghiên cứu gần đây cho thấy phần thưởng thực sự có thể khuyến khích động lực bên trong khi được đưa ra sớm trong một nhiệm vụ.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét thời điểm khen thưởng ảnh hưởng đến động lực nội tại như thế nào. Họ phát hiện ra rằng việc thưởng ngay lập tức khi hoàn thành một nhiệm vụ, thay vì đợi cho đến khi nhiệm vụ được hoàn thành, sẽ làm tăng sự quan tâm và thích thú với nó. Nhận được phần thưởng sớm hơn sẽ tăng động lực và sự kiên trì trong hoạt động tiếp tục ngay cả sau khi giải thưởng không còn nữa.

Các yếu tố thúc đẩy động lực nội tại

Hiểu được các yếu tố thúc đẩy động lực nội tại có thể giúp bạn thấy nó hoạt động như thế nào và tại sao nó có thể mang lại lợi ích. Những yếu tố này bao gồm:

• Tò mò: Sự tò mò thúc đẩy chúng ta khám phá và học hỏi vì niềm vui duy nhất là học hỏi và thành thạo.
• Thử thách: Bị thử thách giúp chúng ta làm việc ở mức tối ưu liên tục hướng tới các mục tiêu có ý nghĩa.
• Kiểm soát: Điều này xuất phát từ mong muốn cơ bản của chúng ta là kiểm soát những gì xảy ra và đưa ra quyết định ảnh hưởng đến kết quả.
• Công nhận: Chúng ta bẩm sinh có nhu cầu được đánh giá cao và hài lòng khi nỗ lực của mình được người khác công nhận và đánh giá cao.
• Hợp tác: Hợp tác với những người khác thỏa mãn nhu cầu được thuộc về của chúng ta. Chúng ta cũng cảm thấy hài lòng khi giúp đỡ người khác và làm việc cùng nhau để đạt được mục tiêu chung.
• Cạnh tranh: Cạnh tranh đặt ra một thách thức và làm tăng tầm quan trọng của chúng ta đối với việc làm tốt.
• Viễn cảnh ảo: Tưởng tượng liên quan đến việc sử dụng hình ảnh tinh thần hoặc ảo để kích thích hành vi của bạn. Một ví dụ là một trò chơi ảo yêu cầu bạn trả lời một câu hỏi hoặc giải quyết một vấn đề để chuyển sang cấp độ tiếp theo. Một số ứng dụng tạo động lực sử dụng cách tiếp cận tương tự.

Làm thế nào để thực hành động lực nội tại tốt hơn?

Sau đây là một số điều bạn có thể làm để giúp bạn thực hành động lực nội tại tốt hơn:

• Tìm kiếm niềm vui trong công việc và các hoạt động khác hoặc tìm cách khiến các nhiệm vụ trở nên hấp dẫn đối với chính bạn.
• Tìm ý nghĩa bằng cách tập trung vào giá trị của bạn, mục đích của nhiệm vụ và cách nó giúp ích cho người khác.
• Tiếp tục thử thách bản thân bằng cách đặt ra những mục tiêu có thể đạt được, tập trung vào việc thành thạo một kỹ năng, chứ không phải những lợi ích bên ngoài.
• Giúp đỡ người gặp khó khăn, cho dù đó là một người bạn có thể giúp một tay trong nhà hay giúp một tay trong bếp nấu súp.
• Tạo một danh sách những việc bạn thực sự thích làm hoặc luôn muốn làm và chọn một việc gì đó trong danh sách để làm bất cứ khi nào bạn có thời gian hoặc cảm thấy không hứng thú.
• Tham gia vào một cuộc thi và tập trung vào tình bạn và bạn thể hiện tốt như thế nào thay vì chiến thắng.
• Trước khi bắt đầu một nhiệm vụ, hãy hình dung khoảng thời gian mà bạn cảm thấy tự hào và đã hoàn thành, đồng thời tập trung vào những cảm xúc đó khi bạn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ.

Động lực nội tại trong việc nuôi dạy con cái

Có những điều bạn có thể làm để giúp thúc đẩy động lực nội tại ở con bạn. Cha mẹ thường sử dụng các phần thưởng hoặc áp lực bên ngoài để cố gắng bắt con cái họ thực hiện một số nhiệm vụ nhất định, chẳng hạn như làm bài tập về nhà hoặc dọn dẹp phòng của chúng.

Sau đây là những cách có thể giúp thúc đẩy động lực nội tại ở con bạn.

• Cung cấp cho họ các lựa chọn thay vì yêu cầu một hoạt động. Có tiếng nói làm cho họ có động lực thực chất hơn.
• Khuyến khích suy nghĩ độc lập bằng cách cho họ không gian để thực hiện nhiệm vụ một mình và báo cáo lại cho bạn khi họ hài lòng với kết quả.
• Làm cho các hoạt động trở nên thú vị bằng cách biến các nhiệm vụ như đọc hoặc nhặt đồ chơi của chúng thành một trò chơi.
• Tạo cơ hội để con bạn cảm thấy thành công bằng cách chỉ định một kỹ năng phát triển phù hợp để chúng điều chỉnh.
• Khuyến khích họ tập trung vào những lợi ích bên trong của các hoạt động, chẳng hạn như nó khiến họ cảm thấy tốt như thế nào thay vì những gì họ có thể nhận được khi thực hiện nó.

Lời kết

Động lực nội tại có thể được áp dụng cho tất cả các khía cạnh của cuộc sống của bạn và đã được chứng minh là một cách hiệu quả để cải thiện hiệu suất. Bằng cách thay đổi trọng tâm sang phần thưởng bên trong của một nhiệm vụ, chẳng hạn như sự hài lòng và thích thú, bạn có thể thúc đẩy bản thân và những người khác tốt hơn. 
Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và thúc đẩy động lực của chính mình hãy để các Nhà tham vấn tại ezCareMe giúp bạn ngay nhé!