Đảm bảo con mình được tạo mọi điều kiện để có một sự nghiệp thành công, tài chính ổn định trong tương lai và có được cuộc sống tốt là một thách thức cấp bách đối với phụ huynh ở mọi thời đại. Là cha mẹ, con cái của bạn sẽ có xu hướng tìm đến bạn để được tư vấn và hướng dẫn ngay cả khi đa số họ đều không muốn thừa nhận điều đó! Vậy, đâu mới là cách đúng đắn để bạn có thể giúp đỡ “người bạn trẻ” của bạn có được sự lựa chọn phù hợp với họ? Hãy để ezCareMe giúp bạn trên chuyến hành trình hướng nghiệp này nhé!

Cha mẹ có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ đưa ra quyết định và có tác động đến hầu hết con đường sự nghiệp mà thế hệ trẻ theo đuổi. Tuy nhiên, phụ huynh có nên tham gia trực tiếp hoặc chi phối quyết định chọn nghề của con cái? Bạn có nên đảm nhận vai trò đưa ra quyết định hay không? Lời khuyên tốt nhất bạn có thể dành cho con mình vào thời điểm này là gì?

Cha mẹ thường có niềm tin và định nghĩa riêng về thành công, hay làm thế nào để thành công và điều gì sẽ tạo nên một “công việc tốt” hoặc “cuộc sống lý tưởng”. Điều này đã dẫn đến khả năng bất cứ lời khuyên nào chúng ta trả dành cho con mình đều dựa trên những niềm tin này và kinh nghiệm của chính chúng ta. Vì thế, nhiều phụ huynh đã mắc sai lầm khi luôn cố gắng bảo bọc con mình khỏi những sai lầm mà chúng ta đã mắc phải – dù cố ý hay vô tình. Trên thực tế, chúng ta có thể hướng dẫn họ tránh xa một số cạm bẫy dựa trên kinh nghiệm cá nhân, nhưng không điều gì có thể chắc chắn họ sẽ không mắc phải sai lầm và thất bại, vấp ngã trên hành trình của chính mình. Thế nhưng, những trục trặc này lại rất quan trọng đối với sự phát triển về kinh nghiệm và tính trưởng thành của cá nhân họ.

Những “giao điểm” mà tư tưởng của phụ huynh sẽ ảnh hưởng đến con cái:

• Một mối quan hệ cha mẹ – con cái mạnh mẽ, khắng khít;
• Biểu hiện, tư duy, thái độ của bạn trong xã hội, nghề nghiệp;
• Thái độ, quan điểm và giá trị mà bạn tin tưởng và thể hiện;
• Những kỳ vọng bạn đặt ra cho việc giáo dục, sự nghiệp và cuộc sống của con bạn;
• Những cơ hội bạn cung cấp cho con bạn học hỏi và phát triển.

Về mặt lựa chọn nghề nghiệp tương lai cho con trẻ, phụ huynh nên:

• Hỗ trợ, nhưng không ra lệnh, chiếm vị trí “chỉ huy” trong quá trình quyết định;
• Cho con bạn tự do và thời gian để khám phá các kỹ năng của mình;
• Cung cấp động lực để con bạn phát triển và đạt được những mong muốn của mình;
• Khuyến khích theo đuổi sở thích và tham vọng, và đam mê riêng;
• Cố gắng giúp con thấm nhuần thái độ có trách nhiệm và quan điểm trưởng thành từ khi còn bé;
• Định hướng con cái có được thái độ tự tin bằng phương pháp giáo dục cách tích cực và không bao giờ phê phán. Bởi vì, với tư cách là cha mẹ, lời nói của bạn sẽ có ảnh hưởng lớn nhất đến con bạn.

Phụ huynh nên ghi nhớ điều gì khi giúp thế hệ trẻ đưa ra những lời khuyên về định hướng trong ngành học?

Hầu hết các quyết định chúng ta đưa ra trong giai đoạn đầu đời (ví dụ: học trường nào, khối ngành sẽ học, quyết định vào đại học hay cao đẳng, chuyên ngành học) đều có ảnh hưởng nhất định đến con đường sự nghiệp của chúng ta. Nếu quyết định này bị ảnh hưởng nặng nề bởi sở thích của cha mẹ, đứa trẻ có thể sẽ theo đuổi một ngành nghề mà trong sâu thẳm, chúng không quan tâm. Đồng thời, nếu không có sự hướng dẫn và hỗ trợ thiết thực trong quá trình xác định và theo đuổi sở thích, những lựa chọn tồi có thể được đưa ra bởi những “người bạn trẻ tuổi”.

Mỗi đứa trẻ là một cá thể độc lập theo một cách rất riêng, và do đó, họ có thể sở hữu các kỹ năng và khả năng khác nhau, thậm chí có thể hoàn toàn đối lập với cha mẹ mình. Vậy nên, việc định hướng con cái nối tiếp nghề nghiệp của cha hoặc mẹ có thể không phải là quyết định đúng đắn.

Tất cả chúng ta đều phải dành thời gian để tìm thấy hướng đi cho “con đường tương lai” của mình. Phụ huynh thường sẽ nói những điều như ” Hãy chọn một ngành học mà con nghĩ là mình sẽ thích!” hoặc “Tại sao con không nộp đơn cho công việc này?”. Mặc dù có vẻ như họ đang làm điều đúng đắn trong việc hướng dẫn con cái đi đúng hướng, nhưng cha mẹ cũng cần hiểu rằng tất cả chúng ta đều cần không gian và thời gian để khám phá những gì chúng ta thực sự muốn theo đuổi. Ví dụ, đại học không dành cho tất cả mọi người – và việc tham gia vào làm việc để có các kinh nghiệm liên quan hoặc lựa chọn học nghề vẫn có thể mang đến giá trị tương đương trong việc tìm kiếm một nghề nghiệp phù hợp mà người trẻ có thể phát triển.

Bí quyết ở đây là phụ huynh cần giáo dục trẻ em rằng cuộc sống là quá trình tự khám phá bản thân, trau dồi và tìm hiểu các kỹ năng và từ đó, tài năng mới được phát triển. Có bao nhiêu người trong chúng ta vẫn đang miệt mài trong sự nghiệp mà chúng ta nghĩ rằng chúng ta sẽ theo đuổi khi chúng ta 18 tuổi? 

Lời kết

Đừng quá áp lực con cái phải đi theo lộ trình mà bạn đã vạch ra sẵn, hãy cởi mở hơn với suy nghĩ, tâm tư vì cuộc đời là của riêng mỗi người. ezCareMe và các Nhà tham vấn tâm lý luôn sẵn sàng để lắng nghe và hỗ trợ bạn cùng “những người bạn nhỏ” trên chặng đường này.

Nguồn tham khảo và lược dịch: The role of parents in their child’s career choices