Ở độ tuổi 18, viễn cảnh tương lai thật đáng mong chờ và xán lạn khi bạn có thể thực hiện những quyết định lớn trong đời như chọn trường Đại học, định hướng tương lai của chính bản thân mình. Thế nhưng, đến một độ tuổi nào đó, bạn chợt vỡ lẽ rằng mọi thứ thật sự không như mình nghĩ. Cuộc sống không màu hồng và cũng chẳng nhỏ bé như bạn tưởng, những mối quan hệ đột ngột “trật khỏi quỹ đạo vốn có”, chính bạn cũng lần đầu cảm nhận những mớ cảm xúc hỗn độn, chơi vơi và nhận ra cuộc sống sao thật chênh vênh và mất phương hướng tựa như khi bị “ném vào vũ trụ mênh mông”. Các chuyên gia đã đặt tên cho giai đoàn này là Quarter-life crisis – cuộc khủng hoảng một phần tư cuộc đời.

Trên thực tế, nhiều người trong giai đoạn này của cuộc đời trải qua vòng lặp của sự không chắc chắn và lo lắng, trong đó họ pải chịu áp lực đè nặng khi được đặt câu hỏi về mục tiêu, kế hoạch và thậm chí cả các mối quan hệ của mình. Vậy thì hãy cùng ezCareMe tìm hiểu về cuộc khủng hoảng này nhé!

Quarter-life crisis là gì?

Quarter life crisis hay còn được gọi là “khủng hoảng 1/4 cuộc đời”. Đó là hiện tượng lo âu, mất phương hướng và có cảm giác chơi vơi ở giữa độ tuổi 20 cho đến tuổi 30. Hiện tượng này thường xảy ra ở thời điểm chúng ta bắt đầu “phá kén” bao bọc của gia đình và bắt đầu đặt những dấu chân đầu tiên để khám phá vũ trụ bao la của một người trưởng thành thực thụ.

Theo nhà tâm lý học người Đức Erik Erikson, quarter-life crisis thường gắn liền với những cảm giác bấp bênh trong ba khía cạnh: tài chính, sự nghiệp, và tình cảm.

Bạn có đang trải qua “khủng hoảng ⅓ cuộc đời”?

Những dấu hiệu của quarter-life crisis thường tìềm ẩn trong những hành động và suy nghĩ tưởng chừng rất nhỏ. Bạn có đang:

• Quay cuồng trong chuỗi ngày tìm việc và phỏng vấn nhiều nơi?
• Tốn nhiều thời giờ để thích nghi với những thay đổi trong môi trường sống?
• Bối rối trước sự chuyển biến không lường trước của nhiều mối quan hệ?
• Cảm nhận áp lực đè nặng từ cách biệt đồng trang lứa?

Theo nghiên cứu của The Guardian, khủng hoảng một phần tư cuộc đời đang trở nên rất phổ biến đối với người trẻ hiện nay, với con số 86% số người thuộc gen Y thú nhận họ từng trải qua thười kì khủng hoảng trên. Có người tự áp lực bản thân về vấn đề tài chính, có người cảm thấy nặng gánh vì chuyện lập gia đình, sự nghiệp, có người lại vướng mắc với những mối quan hệ xung quanh.

Vậy hãy cùng điểm sơ qua những “triệu chứng đầu tiên” của “vũ trụ” khủng hoảng này nhé.

1. Làm người lớn – cuộc chơi không hề dễ dàng

Bước vào độ tuổi 22-25 là giai đoạn các bạn trẻ bắt đầu đối mặt với khó khăn tìm việc làm và chính thức đặt chân vào cuộc đua “làm người lớn”. Bạn học cách tự lập hơn từ việc trở thành một phần của môi trường làm việc chuyên nghiệp, cho đến việc tự mình chi trả tiền nhà, đồ ăn, và tự chịu trách nhiệm cho cuộc sống của mình.

Bạn cũng dần cảm nhận rõ ràng và áp lực cũng dần to hơn từ những kỳ vọng của người thân và xã hội mà bạn phải gồng gánh như một thông lệ của thế hệ tuổi 20.

2. Những mối quan hệ đến và đi

Nếu bạn đang trải qua giai đoạn bấp bênh trong các mối quan hệ quanh mình, có thể bạn đang đối mặt giai đoạn khủng hoảng 1/4 cuộc đời đấy. Tất nhiên nó bao gồm cả mối quan hệ lứa đôi, bạn bè, đồng nghiệp, thậm chí người thân trong gia đình.

Bạn tưởng là mình đã chìm trong hạnh phúc với “true love”, bạn tự tin rằng bạn đã tìm được những người bạn thân sẽ mãi đồng hành bên bạn đến 15 năm, 20 năm sau. Và rồi vào một ngày, bạn như bị ném vào khoảng không vô định của “vũ trụ mênh mông” khi xung quanh bạn chẳng còn ai ngoài “những hành tinh xa lạ”, họ như những vệ tinh ngừng nhấp nháy giữa ngân hà mà quay về trái đất khi không còn nhiệm vụ. Đột ngột và không hề báo trước, họ không còn thân thiết, không liên lạc như trước nữa.

Thế nhưng, lại có những người lạ mà bạn mới gặp qua trong đời, và tưởng rằng sẽ chẳng có bất kì liên hệ gì với cuộc đời sau này của bạn. Vậy mà khi giật mình nhìn lại thì họ đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc đời bạn từ bao giờ.

Trong giai đoạn này, cảm xúc và nhân sinh quan của bạn về những người xung quanh sẽ không ngừng biến chuyển. Đi kèm theo đó, như một lẽ đương nhiên, sẽ có những sự kiện mà bạn của những năm 18 tuổi có mơ cũng không thể tưởng tượng nổi.

3. Cảm giác cô đơn

Trước đây khi bạn còn nhỏ, cuộc sống của bạn gần như chỉ xoay quanh việc học hành và vui chơi bên bạn bè và gia đình của mình. Nhưng giờ đây khi chuẩn bị bước sang một ngã rẽ lớn của cuộc đời, guồng quay cuộc sống của bạn bỗng dưng chuyển hướng. Bạn dành phần lớn thời gian để lo cho công việc.

Những người đã từng gần gũi với bạn cũng bắt đầu có những mối lo riêng. Vậy là, đôi khi, bạn cảm thầy mình như một phi hành gia cô đơn, lạc lõng giữa “vũ trụ to lớn” mà bạn vừa bước.

4. Cảm giác thua kém những người đồng trang lứa

Bạn đã luôn cảm thấy hài lòng với những gì mình có. Cho đến khi bạn nghe thấy tin tức về một người bạn cũ với thành tựu trong cuộc sống hôn nhân hay sự nghiệp, bạn chợt chững lại vì sự nhỏ bé của những thứ bản thân mình đã đạt được.

5. Bạn muốn thay đổi

Khi bạn cảm thấy bản thân cần có sự thay đổi vì chưa hài lòng với những gì mình có chẳng hạn như công việc hiện tại lương chưa ổn, nhà ở hiện tại chưa như ý,… và muốn có nhiều thành tựu hơn, sở hữu nhiều thứ hơn, bạn đã bước vào cơn khủng hoảng đầu tiên của đời mình.

6. Không có phương hướng

Tuy có nhiều mong muốn và dự định để thay đổi bản thân, thế nhưng chính bạn cũng chưa có mục tiêu hay định hướng rõ ràng cho mình. 

Quarter-life crisis hiện diện rõ nhất trong độ tuổi 20 khi bạn cứ mãi chần chừ, chưa thể bước ra khỏi comfort zone để thử nghiệm những điều mới mẻ.

Cảm giác không an toàn, lo sợ những điều bạn chưa biết trước chính là lý do đằng sau tình trạng này. Cũng vì thế, bạn mất dần khả năng đưa ra quyết định nhanh và chính xác.

7. Thiếu động lực

Hiện tượng “Mình có thực sự cần công việc này và cần phải đi làm hôm nay không?” chính là một trong những câu nói quen thuộc nhận được sự hưởng ứng của nhiều bạn trẻ hiện nay. Khi không có động lực, bạn sẽ vô tình làm hạn chế nỗ lực và không còn đầu tư vào công việc và mục tiêu của mình.

Dần dần, thói quen trì hoãn được hình thành, thế là những kế hoạch lớn đã đặt ra mãi không được hoàn thành.

Đổi hướng tư duy để vượt qua quarter-life crisis

Bạn sẽ không thể tránh khỏi cơn khủng hoảng này trong quá trình lớn lên khi trong đầu bạn sẽ luôn song hành hai thái cực tâm lý: tham vọng chứng tỏ bản thân đã trưởng thành và luôn nuối tiếc quãng thời gian vô tư khi chưa phải gánh vác quá nhiều trách nhiệm.

Trong thế giới mà hình tượng cá nhân ngày càng trở nên quan trọng, quarter-life crisis cũng vì vậy mà phổ biến hơn. Vậy thì bạn nên làm để đối đầu với quarter-life crisis là gì?

1. Quater-life crisis chỉ là một dấu hiệu bình thường trên hành trình trưởng thành

Khủng hoảng 1/4 cuộc đời là một tình trạng rất phổ biến ở người trẻ hiện nay. Dù nó thật sự đang làm bạn phải đối mặt với không ít khó khăn, bạn vẫn nên nhớ rằng việc gặp trắc trở không có nghĩa bạn là người “có vấn đề”.

Thay vì overthinking và hoảng loạn, bạn hãy tìm cách tự trấn an để bình tĩnh tìm cách xử lý vấn đề hợp lý nhất.

2. Cho bản thân thời gian suy ngẫm

Thay vì chọn cách phớt lờ đi vấn đề trong phút chốc, bạn nên cho mình khoảng thời gian và không gian riêng để tự “bàn luận với chính mình” về những điều đang làm bạn vướng mắc.

Nếu bạn gặp vấn đề về tình cảm, hãy xem xét kĩ lại những điều nhỏ nhất và  tự chọn cho mình cách giải quyết theo con tim hay lí trí. 

Nếu bạn đang bị kiệt sức trong công việc và học tập, thì cho mình khoảng lặng,  tạm thời nghỉ ngơi đi, dù vài tiếng hay vài ngày cũng được.

Hãy thẳng thắn với bản thân rằng bạn đang cần gì và tìm cách để đánh giá lại cảm xúc của mình dù nhỏ nhất.

3. Ngưng so sánh bản thân với người khác

Trong kỷ nguyên của mạng xã hội, FOMO (fear of missing out), hay hội chứng sợ bỏ lỡ, là xu hướng chung của hầu hết mọi người. Bạn sẽ luôn có cảm giác bị choáng ngợp bởi những hào nhoáng mà người ta khoe ra trên MXH và khó lòng tránh khỏi việc đặt mình lên bàn cân với người khác.

Tuy đây là tâm lý chung thế nhưng nó vẫn có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần của bạn về lâu dài.

4. Ở bên người có năng lượng tích cực

Theo Jim Rohn, bạn là tấm gương phản chiếu của 5 người mà bạn gần gũi nhất. Những người bạn thường xuyên ở bên sẽ góp phần làm nên tính cách và cảm xúc của bạn.

Do đó, hãy coi quarter life crisis là một cơ hội để bạn xác định được ai là người bạn nên dành thời gian ở bên trên chặng đường phát triển sau này.

Những người có niềm tin ở bạn, thật sự góp ý xây dựng và giúp bạn học hỏi, nhận ra những điều tích cực sẽ là người bạn nên trân trọng và gắn bó.

Ngoài ra, bạn hãy rèn luyện thói quen tư duy tích cực cho chính mình để có thể yêu thương bản thân mình hơn.

5. Thành công của mỗi người là khác nhau

Sự thành công không có một định nghĩa và kiểu mẫu nhất định. Đối với một vài người thành công là sự nghiệp thăng hoa, gia đình hạnh phúc. Vài người khác lại nhận định thành công là được trải nghiệm nhiều nền văn minh đa dạng.

Để vượt qua khủng hoảng thật sớm, bạn nên xác định chắc chắn điều mang lại cảm giác hài lòng đối với bạn là gì. 

6. Tận hưởng con đường mình đã chọn

Điều cuối cùng, một khi đã chọn được thành tựu lớn bạn muốn có, bạn nên kiên trì, tập trung và có trách nhiệm với quá trình và kế hoạch của mình.

Nếu như bạn đang trải qua những khoảng thơi gian phải vật lộn với những phiền toái trong lòng của độ tuổi “lưng chừng” mà không thể tự mình thoát ra được, hãy thử tìm kiếm sự giúp đỡ từ bạn bè, gia đình hoặc chọn cho mình một nhà tham vấn tâm lý phù hợp nhé!