Thời đại công nghệ 4.0 ngày càng phát triển, cuộc sống của chúng ta càng trở nên không thể tách rời khỏi chiếc điện thoại thông minh. Khắp mọi nẻo đường, dù đi đâu thì bạn cũng dễ dàng bắt gặp hình ảnh những “người nông dân” đang chăm chỉ cày cuốc trên “thửa ruộng” điện thoại thông minh đầy “màu mỡ”.

Cũng từ đó, một số căn bệnh thời công nghệ dần xuất hiện như “phubbing” – chỉ những người tập trung vào thế giới ảo mà phớt lờ mọi người xung quanh – hay “smombie” – được ghép từ “smartphone” và “zoombie” để chỉ “thây ma điện thoại”, những người chỉ mãi dán mắt vào điện thoại di động. Giờ đây, một phiên bản nâng cấp của “smombie” đã xuất hiện và di căn nhanh chóng khắp nơi với nhiều hệ luỵ nghiêm trọng khi điện thoại “trở thành oxi” – “nomophobia”.

NOMOPHOBIA LÀ GÌ?

Nomophobia là thuật ngữ khoa học được viết tắt từ “no mobiphone phobia”. Có thể hiểu, nomophobia là hội chứng lo âu khi không có điện thoại bên cạnh. Tuy chỉ mới thực sự gây nên “làn sóng” chú ý trong thời gian gần đây, thế nhưng thuật ngữ này đã có “tuổi đời” không hề nhỏ để chỉ đến việc con người đang dần “oxi hoá” điện thoại thông minh – một công cụ vốn chỉ được dùng để hỗ trợ cho đời sống thêm dễ dàng.

Theo một nghiên cứu vào năm 2019 của tạp chí Family Medicine and Primary Care, thuật ngữ này được đặt ra từ năm 2008 bởi Cục bưu điện Anh trong một cuộc khảo sát để xác định xem điện thoại di động có mang lại lo lắng cho con người hay không. Thời điểm đó, hơn một nửa số người thực hiện nghiên cứu đều cảm thấy căng thẳng khi không sử dụng điện thoại và gần 60% số người được phỏng vấn cho biết rằng họ cảm thấy bất an khi tắt di động. Hơn một thập kỷ sau đó, vấn đề này càng trở nên tồi tệ hơn.

NOMOPHOBIA ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIẤC NGỦ CỦA BẠN NHƯ THẾ NÀO?

Theo tạp chí Journal vào năm 2020, một khảo sát cho biết có khoảng 90% trong số 327 sinh viên được khảo sát mắc phải hội chứng lo sợ khi không có điện thoại. Một trong những đặc điểm dễ nhận thấy nhất của “căn bệnh” này là giấc ngủ của họ bị gián đoạn, thường cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày và có sự thay đổi trong thói quen sinh hoạt gây hại cho sức khỏe.

Jennifer Peszka – đồng tác giả nghiên cứu và phó giáo sư tâm lý học tại Đại học Hendrix ở Conway – cho biết, những người tham gia nghiên cứu thừa nhận họ không thể ngừng kiểm tra email, tin nhắn và phương tiện truyền thông dù đã tắt đèn và chuẩn bị đi ngủ. Hậu quả là họ lại tiếp tục chuỗi hành động lướt mạng qua mất giờ ngủ và thường bứt rứt thức dậy kiểm tra điện thoại vào lúc nửa đêm hoặc không thể tắt thông báo điện thoại khi ngủ.

NOMOPHOBIA CÓ THỂ DẪN ĐẾN LO LẮNG?

Đã bao giờ bạn cảm thấy lo lắng, bất an như không được cung cấp đủ oxi khi không thể thường xuyên kiểm tra khi đã để lạc mất điện thoại ở nơi nào đó không? Peszka chia sẻ: “Tôi nghĩ chúng ta có thể xem nomophobia như một loại lo lắng” và trên thực tế, có rất nhiều lý do để bất kì ai đó mắc phải hội chứng này. “Mỗi người đều có những lo lắng khác nhau. Một số người cảm thấy lo lắng khi bỏ lỡ điện thoại hay tin nhắn quan trọng, một số khác lại lo lắng bản thân không thể liên lạc với ai đó nếu như cần giúp đỡ trong trường hợp khẩn cấp.” – Peszka giải thích.

4 DẤU HIỆU CHO THẤY ĐIỆN THOẠI ĐÃ TRỞ THÀNH “OXI” CỦA BẠN

Nếu như bạn có những hành động như thường xuyên dành thời gian để lướt điện thoại trước khi ngủ, bật thông báo suốt đêm hoặc luôn giữ điện thoại trong tầm tay của mình, bạn có thể nghi ngờ mình đang mắc phải nomophobia. Ngoài ra, vẫn còn một số dấu hiệu mà bạn có thể tự mình kiểm tra như sau:

1. Cảm thấy lo lắng khi điện thoại hết pin

Bạn có thể cảm nhận được sự lo sợ khi nhịp tim tăng nhanh sau thông báo pin yếu như khi bạn nhận ra oxi không được cung cấp đủ để bạn tiếp tục duy trì sự sống. Sự lo lắng đó xuất phát từ việc sợ rằng sẽ không kịp theo dõi những biến động từ các trang mạng xã hội, không kiểm tra được email hoặc không thể liên lạc với mọi người.

2. Không thể ra khỏi nhà nếu không mang theo điện thoại

Điện thoại giờ đây đã trở thành nguồn sống của bạn nên dù cho chỉ chạy ra cửa hàng tiện lợi mua chút đồ rồi sẽ quay lại ngay bạn cũng không thể không mang theo chiếc “bình dưỡng khí” đó.

3. Ảnh hưởng đến năng suất làm việc

Công việc của bạn sẽ xảy ra tình trạng đình trệ khi bạn cứ mải mê kiếm tìm những thông tin trong chiếc màn hình bé tẹo mà không còn hứng thú với công việc kiếm cơm của mình là gì. Trong một số trường hợp, dù đang trong giờ họp, họ vẫn không thể cưỡng lại sức hút từ chiếc điện thoại và lén lút sử dụng chúng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự tập trung mà còn tiêu tốn không ít thời gian làm việc.

4. Ưu tiên điện thoại thông minh hơn là sự an toàn

Hiện nay, rất dễ dàng bắt gặp hình ảnh một ai đó chạy xe trên đường nhưng vẫn nói chuyện điện thoại hay trả lời tin nhắn. Tất nhiên, đây không chỉ là một hành động trái luật giao thông mà còn có thể dẫn đến tai nạn giao thông cho cả bạn và cả những người đang tham gia giao thông vì sự mất tập trung khiến cho thời gian phản ứng của bạn với những tình huống bất ngờ giảm đi. Nếu như bạn cho rằng việc trả lời tin nhắn hay phản hồi một bài đăng trên mạng xã hội quan trọng tương tự như việc hít thở và hơn cả sự an toàn khi lái xe, bạn đã mắc phải hội chứng nomophobia.

LÀM CÁCH NÀO ĐỂ NGỪNG VIỆC “OXI HOÁ” ĐIỆN THOẠI?

Nếu như bạn đang tìm kiếm những phương pháp ngủ ngon, chắc hẳn một trong số điều cần làm chính là đặt điện thoại ra khỏi tầm tay. Thế nhưng nó lại không phải là một biện pháp tối ưu, Peszka lại chia sẻ: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, những người mắc phải nomophobia chỉ cần bỏ điện thoại ra khỏi phòng ngủ cũng khiến họ lo lắng đến mức giấc ngủ bị gián đoạn”.

Chính vì vậy, cô chia sẻ rằng, nếu bạn không thể để “vật bất ly thân” ra khỏi tầm mắt, hãy sử dụng một số ứng dụng kiểm soát hành vi của mình. Chẳng hạn như, bạn cài đặt chức năng không làm phiền trong khoảng thời gian mình ngủ. Khi đó, thông báo sẽ tự động tắt đi, không tin nhắn, cuộc gọi nào có thể làm phiền bạn. Đồng thời, bạn có thể luyện tập với việc không có điện thoại bên cạnh. Ban đầu, bạn có thể tạm biệt “người bạn” này trong vòng 30 phút. Khi bạn không còn cảm thấy khó chịu hay lo lắng nữa, bạn có thể tăng dần số lượng thời gian, từ đó quen dần với việc không có điện thoại trong tay.

Khi việc cơn nghiện điện thoại dần trở thành “quái vật”, mỗi ngày sức khỏe tinh thân của bạn sẽ dần bị gặm nhấm. Nếu bạn chưa thể tìm cho mình một lý do hoặc một phương pháp từ bỏ thói quen gây hại đó, hãy tìm đến các nhà tham vấn uy tín tại ezCareMe để cùng nhau giải quyết vấn đề khó khắn này nhé!