Giáng sinh có thể là thời điểm cho đi, nhưng cũng là thời điểm cao điểm của những cuộc chia tay. Trước viễn cảnh được trải qua một mùa lễ hội nữa với nửa kia lãng mạn của mình, nhiều người bắt đầu nghi ngờ về mối quan hệ của họ trước Giáng sinh. Điều này thậm chí còn xảy ra đối với các cuộc hôn nhân, với các đơn ly hôn chính thức có xu hướng tăng cao vào tháng giêng.

Nhưng để biết liệu đã đến lúc phải chia tay hay chưa là điều vô cùng khó khăn. Bạn nên cố gắng hơn nữa để mối quan hệ có hiệu quả không, hay bạn đã lãng phí quá nhiều năng lượng cho nó rồi?

Lập danh sách những ưu và khuyết điểm có thể là một cách để quyết định. Một nghiên cứu từ năm 2018 cho thấy hầu hết mọi người có thể đưa ra một danh sách các lý do để ở bên hoặc rời xa nửa kia của họ. Dựa trên câu trả lời mở của 447 người tham gia cho các câu hỏi về mối quan hệ của họ, các nhà nghiên cứu đã có thể xác định 27 lý do mọi người muốn tiếp tục duy trì mối quan hệ của họ.

Những lý do phổ biến để ở lại bao gồm sự hoàn thiện của sự gần gũi về tình cảm và thể chất, nghĩa vụ gia đình và lợi ích tài chính khi ở cùng nhau. Các lý do rời đi bao gồm vi phạm lòng tin, đời sống tình dục không thỏa mãn, xung đột quá nhiều, không hợp nhau, không thích tính cách của bạn đời và tìm người mới.

Vậy điều gì đã tạo ra lợi thế và thúc đẩy một số người bước tiếp và thúc đẩy những người khác ở lại?

Mô hình đầu tư

Mô hình đầu tư là một cách mà các nhà nghiên cứu đã cố gắng tìm hiểu các thang bậc của cam kết. Theo mô hình này, ba yếu tố đóng góp như nhau vào việc mọi người có tiếp tục cam kết hay không. Đầu tiên, sự hài lòng trong mối quan hệ là thước đo mức độ tích cực so với trải nghiệm tiêu cực mà mọi người có với nửa kia của họ. Khi mức độ hài lòng cao, mọi người cảm thấy rằng nhu cầu của họ đang được đáp ứng.

Mô hình này cũng tính đến những khoản đầu tư mà mọi người đã thực hiện trong mối quan hệ, những khoản sẽ bị mất. Điều này có thể bao gồm các khoản đầu tư tài chính, chẳng hạn như tài khoản ngân hàng chung và nhà ở, cũng như đầu tư vào con cái, bạn bè hoặc bố mẹ chồng. Cuối cùng, là chất lượng của các lựa chọn thay thế. Những điều này có thể bao gồm khả năng tìm được những người bạn đời lãng mạn mới, nhưng cũng có thể là bạn bè, gia đình và thậm chí những sở thích đại diện cho những nguồn thỏa mãn bên ngoài mối quan hệ.

Theo mô hình đầu tư, sự hài lòng và đầu tư đóng góp tích cực vào cam kết, trong khi các lựa chọn thay thế làm giảm nó. Trong một cấu hình lý tưởng, mọi người sẽ cảm thấy cực kỳ hài lòng trong mối quan hệ của họ, đã đầu tư rất nhiều vào nó và cảm thấy như các lựa chọn thay thế nhạt so với những gì họ có.

Nếu mọi người không hài lòng, ít đầu tư vào mối quan hệ hoặc cảm thấy họ có thể dễ dàng thỏa mãn bên ngoài mối quan hệ, họ có nhiều khả năng chia tay.

Trên thực tế, những yếu tố này không phải lúc nào cũng dễ xác định và có thể kết hợp theo những cách khó hiểu. Ví dụ, mọi người có thể ước tính quá mức hoặc thấp hơn khả năng gặp một người mới lãng mạn hơn  hoặc dành thời gian cho sở thích của họ,khiến họ cảm thấy như họ có ít hoặc nhiều lựa chọn hơn thực tế.

Hãy lấy ví dụ của Jordan, người đã ở với Josh được vài tháng và đã rất lâu rồi cô không cảm thấy vui như vậy khi ở bên một người bạn trai. Tuy nhiên, trong vài tuần trở lại đây, Jordan đã để ý thấy đồng nghiệp Micha đang tán tỉnh cô. Micha không chỉ hấp dẫn mà còn có nhiều sở thích và giá trị quan giống như Jordan. Mặc dù Jordan rất hài lòng với Josh và bất chấp việc họ đã dành nhiều thời gian và nỗ lực cho nhau trong nhiều tháng trời, cô ấy có thể quyết định từ bỏ anh ta và thay vào đó xem mọi thứ diễn ra như thế nào với Micha.

Nhưng ngay cả khi Jordan liệt kê những ưu và nhược điểm của mối quan hệ của cô với Josh, cô ấy không thể biết chắc chắn liệu Micha cuối cùng có quan tâm đến mối quan hệ của họ hay không, khiến quyết định cuối cùng của cô ấy là một canh bạc.

Tránh xa nỗi sợ hãi

Mặc dù nhìn thấy tất cả những lợi ích tiềm năng của việc bắt đầu một mối quan hệ mới, nhưng một số người vẫn giữ mối quan hệ hiện tại vì những tổn thương mà họ nghĩ rằng họ sẽ gây ra cho nửa kia của mình — hoặc tổn thương mà nó sẽ gây ra cho chính họ.

Rốt cuộc, chia tay gắn liền với sự đau khổ và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cũng như mất đi danh dự . Nó cũng có thể khiến người ta bỏ lỡ các mục tiêu theo đuổi mà những người yêu cũ của họ đã tạo điều kiện.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi một số người sợ độc thân. Điều này có thể khiến nhiều người đạt được ít hơn những gì họ mong muốn hoặc xứng đáng trong một mối quan hệ khi họ không có sẵn những lựa chọn thay thế rõ ràng cho mình. Điều này có liên quan mật thiết đến nỗi sợ hối tiếc, khiến chúng ta có xu hướng gắn bó với hiện trạng ngay cả khi lý trí hoặc trực giác của chúng ta nói rằng chúng ta không nên làm vậy.

Người độc thân cũng bị xã hội kỳ thị . Những người khác thấy họ cô đơn và kém hạnh phúc hơn so với người yêu mà họ đang gắn bó. Vì vậy, ngay cả khi mọi người có thể không sợ sống độc thân, các yếu tố văn hóa và xã hội có thể khiến họ không thể rời đi.

Nếu bạn đang cân nhắc về việc chia tay, hãy cố gắng suy nghĩ một cách khách quan về những điều tốt đẹp trong mối quan hệ của bạn, những gì bạn đã đầu tư và những lựa chọn thay thế mà bạn thực tế có. Nhưng cũng nên xem xét liệu sợ hãi có phải là một yếu tố thúc đẩy hay không. Bạn có thể khơi dậy một tia lửa trong một mối quan hệ lâu dài. Nhưng thật không công bằng khi ở bên ai đó chỉ đơn giản là vì sợ kết thúc một mình.

Nhưng bạn nên làm gì nếu bạn thấy mình mới độc thân trong mùa lễ này? Đầu tiên, hãy tìm niềm an ủi ở bạn bè và gia đình. Hỗ trợ xã hội là một phần quan trọng để vượt qua những biến cố đau đớn trong cuộc sống, bao gồm cả chia tay.

Ngoài ra, hãy nghĩ về mọi thứ bạn đã học được từ mối quan hệ này và cách nó đã khiến bạn trở thành một người tốt hơn. Và hãy cố gắng nhìn ra những mặt tươi sáng của cuộc sống độc thân. Mặc dù có xu hướng sợ độc thân, đây cũng là thời điểm để tập trung vào bản thân, mục tiêu và nhu cầu của bạn cho tương lai mà không phải lo lắng về việc thỏa hiệp với nửa kia.

Cho dù bạn đang muốn rời bỏ hay nối lại mối quan hệ hiện tại, việc bắt đầu lại bằng một trong hai cách có thể có vẻ khó khăn. Nhưng cũng giống như năm mới sắp tới, nó cũng mang đến vô số cơ hội.

Nguồn tham khảo và lược dịch: How do you know when it’s time to break up? Here’s the research